Los my braai uit!
Het is bijna tien jaar geleden dat ik naar Zuid-Afrika verhuisde. In het begin zag ik duidelijke verschillen tussen dit land en Nederland maar naarmate ik hier langer woon en gewend raak aan de Zuid-Afrikaanse manieren zie ik dat verschil minder snel. Dit maakt het soms lastig om een column te schrijven over precies dit onderwerp.
Maar deze week deed zich echt een zeer in het oog springend verschil voor naar aanleiding van de publicatie van de World Health Organisatie dat de consumptie van rood vlees en bewerkt vlees kan leiden tot een verhoogde kans op darmkanker.
Dankzij de zegeningen van internet luister ik graag naar NPO1, terwijl ik op mijn laptop werk. Zo ook de dag dat het nieuws bekend werd. De stelling van die dag was, ‘ik ga minder vlees eten omdat rood vlees darmkanker kan veroorzaken.’ Er werd volop op deze stelling gereageerd en de algemene teneur was, dat de meeste mensen al minder vlees aten of het zeker gingen doen en een redelijk groot aantal was al vegetariër. Een deskundige lichtte nog toe dat bij consumptie van vijftig gram of minder per dag het gevaar nauwelijks aanwezig was. Veel mensen beaamden dat ze minder dan vijftig gram per dag eten.
Ik dacht nog, ‘tjee dat ligt hier toch wel iets anders.’ Als je in een restaurant een steak besteld is het gewicht meestal zo’n driehonderd gram, wil je minder hebben dan kun je een zogenaamde damessteak bestellen van ‘slechts’ tweehonderd gram. De Zuid-Afrikanen zijn echte vleeseters. Iemand die alleen kippenvlees eet wordt hier al vegetariër genoemd!
In de Zuid-Afrikaanse kranten staan de volgende dag artikelen dat het weliswaar zo kan zijn dat het eten van rood vlees de kans op darmkanker verhoogt, maar ze kunnen ons natuurlijk niet het grootste volksvermaak, de braai, afnemen. Ze laten zich door een stelletje artsen hun plezier om te kunnen braaien niet afnemen.
Er is zelfs een arts bereid gevonden om tips te geven hoe je een eventueel risico verlaagt. Je kunt vis en kip gebruiken in plaats van lams, varkens of rundvlees. Het helpt ook om het vlees tenminste dertig minuten van tevoren te marineren en het vet er vooraf af te snijden of het vlees enigszins voor te garen in de pan zodat het minder lang op de braai hoeft. Haar laatste tip is er een waarvan ik weet dat het de doorsnee Zuid-Afrikaan laat griezelen. Ze raadt aan om meer groentes dan vlees te eten! Vooral uien, tomaten, courgette, aubergines en paprika’s bevatten, volgens haar, stoffen die het negatieve effect van rood vlees kunnen neutraliseren.
Verder is het hier het algemene gevoel dat ze de mening van de WHO maar met een korreltje zout nemen. Een gebruik dat hier door alle bevolkingsgroepen wordt gekoesterd en al sinds de zeventiende eeuw bestaat kan toch niet slecht zijn! Okay, de Zuid-Afrikaan eet jaarlijks zestig kilo meer vlees dan het wereldgemiddelde van 42 kilo per jaar, maar ze eten nog steeds de helft minder dan die carnivoren in Australië en de Verenigde Staten. Ze vergeten te vermelden dat dit waarschijnlijk komt omdat het armste deel van de bevolking nog niet rijk genoeg is om zoveel vlees te kopen als ze zouden willen.
Kortom Zuid-Afrika vecht als een bezetenen om zich het genoegen van hun braai niet te laten afnemen. Een krant komt zelfs met het argument dat Nobelprijs winnaar Desmond Tutu zich op nationale braaidag 2007 met een schort voor en een tang in de hand achter een braai liet fotograferen met het onderschrift ‘braaien verenigt de mensen van onze regenboognatie.’
Nee, dit rapport van de WHO valt niet in goede aarde, maar wat wil je in een land waar je bumperstickers hebt met de tekst, ‘Vegetarian is an old African word for bad hunter!’
Over Han
Han Gunst besluit in september 2006 haar lang gekoesterde droom te verwezenlijken en van haar favoriete vakantieland haar nieuwe vaderland te maken. Ze woont in Montagu, een charmant dorpje in Zuid-Afrika. Ze organiseert op maat gemaakte reizen door Zuid-Afrika om haar liefde voor dit land met anderen te delen. Ze geniet volop van de adembenemende natuur en het dagelijks leven op het Afrikaanse platteland. En ze schrijft graag over dit prachtige land dat zo verschilt van Nederland!